Dünyanın en değersiz para birimi dediğimiz zaman kesin cevap vermemiz bazen zorlaşıyor çünkü dünya ekonomisindeki keskin değişimler bu listeye kimin liderlik ettiği sorusuna cevap vermemizi zorlaştırıyor. Para birimleri neden değer kaybeder, parası en çok değer kaybeden ülkeler hangileridir gibi sorularınıza dünyanın en değersiz 10 para birimi yazısında cevap bulacaksınız.
Dünyanın en değerli 10 para birimi yazısını okuyarak iki liste arasındaki farkı inceleyebilirsiniz. Yazıyı okumak için tıklayın.
1-İran Riyali
Para birimi kodu – IRR
İran Riyalı kuru:
1 USD = 42.105,00 IRR (ABD Doları İran Riyaline.)
1 TRY = 5.740,36 IRR (Türk Lirası İran Riyaline.)
Bugün dünyanın en değersiz parası İran Riyalidir. Ülkedeki devalüasyon 1979’da, İran İslam Devrimi’nden sonra oluşan belirsiz koşullardan dolayı çok fazla ülkeyi terk etmesiyle başladı. Daha sonrasında İran-Irak savaşı ve ülkenin nükleer çalışmalarından dolayı yapılan yaptırımlarla devam etti. İran yönetimi halkının yabancı para birimlerine olan erişimini kısıtladı, hükümet tarafından yapılan bu çalışma insanları kara borsaya yönlendirdi. Yaşanan tüm olaylar ekonomik olarak ülkeyi zarara uğrattı ve paranın değerinin %400 kadar değer kaybı yaşamasına sebep oldu.
2015 yılında İran yönetimi ABD, Fransa, Birleşik Krallık, Çin, Rusya ve Almanya ile uygulanan ağır yaptırımların hafifletilmesi şartıyla bir nükleer antlaşma imzaladı. Bu anlaşma ile ekonomi üzerinde oluşturulan yoğun baskılar azaltıldı ve daha istikrarlı bir hale getirdi.
Ancak, 2018 yılında ABD, İran’ın nükleer anlaşmayı bozarak üretime devam ettiğini ileri sürdü. İran üzerine uygulanan yaptırımlar daha da ağırlaştı ve ülkenin dünya ekonomik piyasalarına olan erişimini kısıtladı. Petrol, İran’ın yıllık gelirinin %69’unu oluşturmaktaydı ancak yapılan yaptırımlardan sonra dışarıya satamaz hale geldi. Yapılan yaptırımlar milli gelirde kritik bir açığa neden oldu. Yapılan yaptırımlar aynı zamanda sanayileri, petrokimyayı ve madencilik sektörlerini de olumsuz etkiliyor.
İran hızlı bir şekilde ivmelenen enflasyonla karşı karşıya kaldı ve para birimleri %600 değer kaybı yaşadı. Bu sebeple devlet Riyalden Tümene geçiş yaptı ve paranın görünür değerinden dört sıfırı attı. Örneğin, eski 20,000 riyali şimdi 2 tümene eşit oldu.
2-Venezuela Bolivarı
Para birimi kodu – VES
Venezuela Bolivarı kuru:
1 USD = 292.167,00 VES (Türk Lirası Venezuela Bolivarına.)
1 TRY = 39.832,44 VES (ABD Doları Venezuela Bolivarına.)
Dünyanın en değersiz ikinci para birimi Venezuela Bolivarıdır. COVID-19’un Venezuela Bolivarı üzerinde aşırı bir olumsuzluğa sebep olmuştur ve bu sebeple 2020 yılında değerinde rekor seviyelerde düşüş yaşanmıştır. Venezuela Bolivarı aynı zamanda dünyanın en çok enflasyona uğramış para birimidir.
20 Ağustos 2018’de Venezuela Bolivarında değişikliğe gidilmiştir. Bunun ana sebebi hiper enflasyon rakamlarının %830,000 oranlarında olmasıydı .
Eski banknotlar 1 yeni VES başına 100.000 eski VEF banknotlarına değiştirildi.
3-Vietnam Dongu
Para birimi kodu – VND
Vietnam Dongu kuru:
1 USD = 23.175,00 (ABD Doları Türk Lirasına.)
1 TRY = 3.159,55 (Türk Lirası Vietnam Donguna.)
Vietnam ekonomisi merkezleşmiş sistemden, piyasa ekonomisine geçerek zorlu bir reformu başlatmıştır, bu sebeple şu anda ülkenin para birimi değer kaybı yaşamış durumda.
Ekonomi uzmanları, Vietnam yönetiminin doğru yolda olduğunu ve yakın zamanda komşu ülkelerin ekonomilerini yakalayabileceklerini söylüyorlar.
4-Endonezya Rupisi
Para birimi kodu – IDR
Endonezya Rupisi kuru:
1 USD = 14.622,91 IDR (ABD Doları Endonezya Rupisi.)
1 TRY = 1.995,15 IDR (Türk Lirası Endonezya Rupisi.)
Güneydoğu-Asya’da bir ülke olan Endonezya ekonomik olarak istikrarlı bir gidişat sergilemesine rağmen, para birimleri değersizdir. Hükümet para birimlerini güçlendirmek için tüm önlemleri almaya çalışıyorlar, ancak alınan önlemler ekonomide anlam verilemeyen değişimlere yol açıyor.
5-Özbekistan Somu
Para birimi kodu – UZS
Özbekistan Somu kuru:
1 USD = 10.253,41 UZS (ABD Doları Özbekistan Somu.)
1 TRY = 1.394,98 UZS (Türk Lirası Özbekistan Somu.)
1 Temmuz 1994’de çıkarılan Cumhurbaşkanı Kararnamesi ile birlikte 1 ile 1.000 kupon arasında modern somu piyasaya sürüldü.
6-Sierra Leone Leonesi
Para birimi kodu – SLL
Sierra Leone Leonesi kuru:
1 USD = 9.762,50 SLL (ABD Doları Sierra Leone Leonesi.)
1 TRY = 1.328,29 SLL(Türk Lirası Sierra Leone Leonesi.)
Sierra Leone Afrika’da çok fakir bir ülke. Yakın bir zaman önce ülkede savaş olmuş, ölümcül virüs olan Ebola hüküm sürmüştür.
7-Gine Frangı
Para birimi kodu – GNF
Gine Frangı kuru:
1 USD = 9.651,56 GNF (ABD Doları Gine Frangına.)
1 TRY = 1.313,45 GNF (Türk Lirası Gine Frangına.)
Ülkedeki yüksek enflasyon, hızla artan yoksulluk rakamları ve haydutluğun artması nedeniyle, Afrika ülkesi olan Gine’nin para birimi çok düşük değersizleşmiştir.
Ülkede bulunan altın, pırlanta, alüminyum gibi doğal madenleri göze önüne alırsak, Gine’nin para biriminin daha yüksek değerlere ulaşması gerekirdi.
8-Laos Kipi
Para birimi kodu – LAK
Laos Kipi kuru:
1 USD = 9.094,27 LAK (ABD Doları Laos Kipi.)
1 TRY = 1.236,31 LAK (Türk Lirası Laos Kipi.)
Laos Kipi bu listedeki devalüasyona uğramamış, başından beri değersiz olan tek para birimidir.
9-Paraguay Guaranisi
Para birimi kodu – PYG
Paraguay Guaranisi kuru:
1 USD = 6.965,11 PYG (ABD Doları Paraguay Guaranisi.)
1 TRY = 945,75 PYG (Türk Lirası Paraguay Guaranisi.)
Güney Amerika’nın ikinci en fakir ülkesi olan Paraguay, çok zor bir ekonomik çıkmazın içinde. Yüksek enflasyon, yolsuzluk, eğitim ihtiyacının karşılanamaması, yoksulluk sınırının altında yaşayan çok sayıda insan olması, işsizlik rakamlarının tavan yapması gibi faktörleri ekonominin günlük hayatta etkilerine örnek verebiliriz.
Ülkenin ihracat gelirlerini pamuk ve soya fasulyesi oluşturuyor ancak ekonomiyi güçlendirmek için pek yeterli değildir.
10-Kamboçya Rieli
Para birimi kodu – KHR
Kamboçya Rieli kuru:
1 USD = 4.105,50 (ABD Doları Kamboçya Rieli.)
1 TRY = 557,62 (Türk Lirası Kamboçya Rieli.)
Bugün Kamboçya’da çoğu insan para birimi olarak ulusal para biriminin değersizleşmesine sebep olan ABD dolarını kullanmayı tercih ediyor.
Para birimleri neden değer kaybı yaşıyor?
Genellikle, para birimleri ülkedeki zor ekonomik gidişata bağlı olarak değer kaydı yaşar. Değer kaybı enflasyonun artması ve ödeme bakiyelerinde açık oluşmasına neden olur.
Askeri harcamalar, GSYH’nın (Gayri safi yurt içi hasıla) azalması, ihracatın temeli olan maden, tarım,enerji gibi sektörlerde değer kaybı yaşaması, halkın alım gücünün düşmesi, kredi koşullarının ağırlaşması, ülkedeki siyasi istikrarsızlık, vb. gibi faktörler ülke ekonomisi için olumsuz durumları oluşturmaktadır.
Devalüasyon (para biriminin değer kaybetmesi) genellikle hükümetin yanlış planlanmış para politikası ve düzenleyici kurumların (ulusal bankalar) almış olduğu yanlış kararlarla bağlantılıdır.
Bunun gibi sosyal medya ipuçları ve daha bir çok konuda ipuçlarını kaçırmak istemiyorsanız Bu Neymiş?‘te kalmaya devam edin. Yazılar, testler, listeler ve daha bir çok içerik Bu Neymiş?‘te!
Aşık Oldum
Beğendim
Alkışlıyorum
Eğlendim
Düşünceliyim
İğrendim
Çok Kızdım