Dünyanın En Ölümcül 10 Salgın Hastalığı

Son zamanlarda ortaya çıkan Corona (Covid-19) virüsü sebebiyle dünyada ve ülkemizde bir panik havası söz konusu. Aslında dünyada daha önce yaşanmış salgın hastalıklara baktığımızda Corona’nın ölüm oranı diğerlerine kıyasla daha az olmasına rağmen daha büyük bir panik havası yaratıyor.  Ben de bu yazımda size Corona dışında dünyanın başına gelmiş ve bir şekilde atlatılmış en ölümcül 10 salgın hastalıktan bahsedeceğim. 

10Justinyen Veba Salgını | 541

Ünlü Kara Ölüm’den evvel ilk büyük veba salgını Jüstinyen salgınıydı. Bu salgında, 200 sene süresinde, Bizans İmparatorluğu idaresi sırasında dünya nüfusunun yaklaşık olarak 50 milyonuna yakını hayatını kaybetmiştir ve Roma İmparatorluğunun gerileyişi bu salgının hızla yayılmasına yol açmıştır.

9Kara Veba | 1347 ~ 1700

Kara Ölüm olarak da bilinen, Kara Veba 1346-1350 senelerinde Avrupa’da büyük tahribe yol açtı. Asya’nın güney batısında başlayıp 1340’lı senelerin sonlarında Avrupa’ya erişti. Salgına Yersinia Pestis ismi verilen bir bakterinin yol açtığı varsayılıyor. Salgından dolayı yaşamını yitiren 50 milyon insan olduğu düşünülüyor.

8HIV / AIDS Salgını | 1960 – Halen

HIV’in ilk kez 1960 yılında ortaya çıktığı biliniyor. Bu dönem “sessiz dönem” olarak adlandırılıyor.

1970’li yıllarda yayılım hızı ilgi çekmeye başladı ve veiri maymunlarda görülen SIV (Simian Bağışıklık Eksikliği Virüsü)’nün HIV virüsüne çok benzediği görüldü. Ancak uzun seneler boyunca Afrika’nın uzak topraklarında sınırlı kaldı. Daha sonra virüs bütün dünyaya yayıldı.

Dünya üzerinde 36.9 milyon insanın HIV ile beraber yaşadığı belirtiliyor. 2017 yılında, HIV ile ilgili sebeplerden 940.000 insan yaşamını yitirdi ve 1.8 milyon yeni HIV enfeksiyonu vakası tespit edildi.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’nün verdiği rakamlara göre şu ana kadar HIV/AIDS sebepli vefat sayısı 32 milyondan fazla.

7İspanyol Gribi | 1918

Türkçe’de 1918’den itibaren “İspanyol nezlesi” olarak kullanılsa da son senelerde kuş gribi salgını sebebiyle dünyada tekrar adından laf ettiren hastalık, İngilizce çevirisinden dolayı “İspanyol Gribi” olarak anılıyor.

1918-1920 yılları arasında H1N1 virüsünün ölümcül bir alt çeşidinin sebep olduğu grip salgınıdır. İspanyol Gribi, 18 ay içerisinde 50-100 milyon arası insanın, o dönem ki dünya popülasyonunun yaklaşık %15’i, ölümüne neden olarak insanlık tarihinin bilinen en büyük salgını olmuştur.

6Çocuk Felci | 1916

Çocuk felci hastalığını sebebi, “polio virüsü” denilen bir mikroptur. Polio bir virüs aracılığıyla oluşturulan bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Sinir sisteminin çevresini sararak kalıcı felçlere veya ölümlere sebep olabilir.

Her yaşta görülebilir fakat genellikle üç yaşının altındaki çocukları etkilemektedir. 1916 senesinden günümüze kadar 10 bin kişi bu hastalıktan dolayı hayatını kaybetmiştir.

5Asya Gribi | 1957

İnfluenza grubundaki en ağır grip tiplerindendir. Grip virüsleri; A, B ve C olarak üç gruba ayrılıyor.

Asya gribini A sınıfı virüsü meydana getirir. 1957 yılında Çin’den başlayarak, Uzakdoğuya ondan sonra Avustralya, Amerika ve Avrupa’ya yayılmış olmasından dolayı bu isimle anılmaktadır. Bu büyük salgında ABD’de 40 milyon insanın Asya gribine yakalandığı ve 8000 bireyin can verdiği bilinmektedir.

Asya gribi 18-36 saatlik kuluçka aşamasından sonra; öksürük, nezle, üşüme hissi, yaygın kas ağrıları, şiddetli baş ve göz ağrısı ile başlamaktadır.

4Kolera Salgınları | 1817

İlk Kolera salgını 1817 – 1823 seneleri arasında yaşandı. 110.000 bireyin can verdiği düşünülüyor.

Sonrasında yaşanan Kolera salgını ise 1829 – 1849 seneleri arasında görüldü. Bu salgında can verenlerin rakamı ise 200.000 olarak varsayım ediliyor.

1863 – 1879 seneleri arasında yaşanan Kolera salgınında can verenlerin rakamının 700.000 olduğu düşünülüyor.

1881 – 1896 seneleri arasında asıllaşan Kolera salgınında ise vefat rakamı takribî 1 milyon olarak düşünülüyor.

Diğer bir Kolera salgını ise 1899 – 1923 senelerinde gerçekleşti. Tahmini vefat sayısı ise 1.5 milyon.

1961 yılında görülmeye başlayan Kolera salgınında ise 550.000 kişinin öldüğü düşünülüyor.

Haiti Kolera salgını olarak isimlendirilen Kolera salgını 2011 yılından itibaren görülmeye başladı. Salgında şu ana kadar vefat edenlerin sayısı 6.631 olarak belirtiliyor.

3Hong Kong Gribi | 1968

Hong Kong Gribi 1968 yılında ilk kez ortaya çıktı ve bu salgın yüzünden yaklaşık 2 milyon insan hayatını kaybetti.

2Batı Afrika Ebola Salgını | 2014

2014-2017 senelerinde Batı Afrika ülkeleri olan Gine, Liberya ve Sierra Leone’de ortaya çıkan Ebola, Avrupa’ya yapılan seyahatlerden dolayı Avrupa’da da panik havası yarattı. Kısa müddette alınan tedbirler sayesinde fazla insan yaşamını kaybetmeden salgın hızlıca hakimiyet altına alındı.

Bu salgından 11.600 kişi hayatını kaybetti.

Salgın 2018 temmuz ayında Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde tekrar görüldü ve 1649 kişinin ölümüne neden oldu.

1SARS  | 2OO3

Belki salgın hastalık denince birçoğumuzun aklına ilk gelen salgın hastalık olan SARS 2003 senesinde Çin’de patlak verdi.

8000 bireyin etkilendiği ağır akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) salgını nedeniyle dünya genelinde 800’den fazla, Çin’de 350 kişi yaşamını yitirdi.