Birçoğumuz zaman zaman çeşitli konularda evhamlanabilir, endişe ve takıntılara kapılabiliriz. Ancak çoğu kez günlük yaşam içinde ortaya çıkan bu duygular ile baş edebilir ve sorunlarımızı yaşamımızı etkileme noktasına varmadan çözüme ulaştırabiliriz.
Takıntılı düşüncelerin günlük yaşamımızı etkileyecek, günlük aktivitelerimizi kısıtlayacak düzeye gelmesi durumunda OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) adı verilen bir ruhsal hastalıkla karşı karşıya kalabiliriz.
OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) NEDİR?
OKB, obsesyon denilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon denilen tekrarlanan davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir ruhsal hastalıktır.
OBSESYON NEDİR?
Bireyin zihnine girmesini engelleyemediği, zihninden uzaklaştıramadığı düşünceler, fikirler ve dürtülerdir. Kişinin isteği dışında gelirler bu nedenle kişi tarafından mantık dışı olarak değerlendirilebilir ve yoğun bir şekilde sıkıntıya ve huzursuzluğa yani anksiyeteye neden olurlar.
KOMPULSİYON NEDİR?
Obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak veya ortadan kaldırmak için tekrarlanan davranış ve zihinsel eylemlere denir.
NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR?
Önceki zamanlarda nadir görülen bir hastalık olarak edilmesine rağmen son yıllarda yapılan araştırmalarda aslında nadir olmadığı görülmüştür. Büyük toplumlarda yapılan araştırmalarda her 100 kişiden 2-3’ünde görüldüğü belirlenmiştir.
OKB BELİRTİLERİ NELERDİR?
En yaygın obsesyon belirtileri:
- Aşırı kuşku ve sürekli güvende hissetme ihtiyacı
- Düzen, kusursuzluk ve simetri dürtüsü
- Günahkar düşünmekten korkma
- Sosyal açıdan kabul edilmez bir davranışta bulunma ve rezil olma korkusu
- Hata yapmaktan korkma
- Başkasına zarar vermekten korkma
- Mikrop, pislik vb bulaşmasından korkma
En yaygın kompulsiyon belirtileri:
- El sıkışmamak, kapı kulpunu tutmamak
- Tekrar tekrar ellerini yıkama
- Değersiz nesneleri biriktirme
- Yaplıması gereken işleri belirli bir sıraya ve sayıya koyarak yapma
- Belirli duaları, cümleleri tekrarlama
- Günlük rutin işleri yaparken sürekli sesli veya içinden sayı sayma isteği
- Kilit, ocak, ütü, elektrik gibi kapalı olması gereken eşyaları tekrar tekar kontrol etme